سرخشكيدگی درختان پسته

نشانه های بيماری

بيماري در آغاز به صورت لكه هاي كوچك سياه رنگ در سطح پوست شاخه هاي آلوده ديده ميشود (امينايي و ارشاد، 1368 .) روی شاخه هاي با قطر 3 تا 4 سانتي متر وگاهي قطورتر، نوارهای طولي به رنگ قهوهاي تيره ظاهر ميشودكه با پيشرفت بيماري و گذشت زمان، رنگ آنها سياه شاده و به علت اختلاف رنگ از قسمتهاي سالم شاخه به راحتي قابل تشخيص می باشد. بافت و پوست و چوب شاخه هادر محل شانکر و در امتداد طول شاخه، تا مغز معز چوب تیره شده به تدريج خشك ميگردد . (اشكان و همكاران، 1376.) پيشروي بيماري تا پايين ترين قسمت شاخه های قطور، تنه اصلي وگاهي اوقات تا طوقه ادامه مييابد. در مقطع عرضي و طولي شاخه هاي آلوده، بخشهای آلوده به رنگ قهوه اي تيره مشاهده ميشوند. در بعضي از موارد نيز لايه پودري سياهرنگ از اندام هاي قارچ عامال بيماري بين پريدرم و پوست تشكيل ميشود كه به راحتي قابل تشخيص می باشد. نوع ديگری از قارچ عامل بيماري در شرايط مرطوب روي پوست شاخه ها و تنه، فتيله هاي نارنجي رنگ كه شامل اسپورهاي قارچ ميباشد، تشكيل ميدهند. (حقدل ،1387 .)

عامل بيماري

اولين بار بيماري سرخشكيدگي توسط امينايي و ارشاد (1368 ) در استان كرمان شناسايي و گزارش گرديد. آنها در تحقيقات خود از سر شاخه هاي آلوده، قارچ variotii Paecilomyces را جداسازي و به عنوان عامل بيماري معرفي كردند. تاكنون قارچ هاي variotii Paecilomyces ، marefignae و Ulocladium atrum ، Acremonium kiliense،Coniothyrium sp. ،Cytospora spp. aassnattfa از درختان مبتال به اين عارضه جدا شده اند. فراواني دو قارچ variotii Paecilomyces و .spp Cytospora در مقايسه با ساير قارچها بيشتر ميباشدكه بر اساس مطالعات انجام گرفته اين دو قارچ وmarefignae aassnattfa در شرايط گلخانه ای قادر به ايجاد سرخشكيدگي و شانكر در درختان پسته مي باشند. (عليزاده و همكاران ،1378؛ عاليي و همكاران ، 1377.)

چرخه بيماري و اپيدميولوژي

اپيدميولوژي شانكر و سرخشكيدگي پسته مطالعه نشده است. به نظر مي رسد كه عوامل قارچي اين بيماري مانند variotii. P ميتواند در شاخه هاي مبتلا براي چندين سال دوام آورده و در آنها اسپورزايي كند و به احتمال زياد به وسيله باد نيز منتشر شود. ضعف درختان در اثر تنش هاي آبياري و تغذيه اي، حمله آفاتي مانند شپشك ها و سوسكهاي پوستخوار، آفتاب سوختگي و زخم محل هرس شاخه ها مي توانند سبب مستعد شدن شاخه درختان پسته براي حمله قارچ شود ( تويتدال و همكاران، 2002.)

كنترل

با توجه به اينكه اين بيماري بيشتر در درختان ضعيف شده ناشي از عوامل محيطي مشاهده شده است و در باغ هاي با تغذيه و آبياري مناسب و به موقع، اين بيماري كمتر وجود دارد، بنابراين انجام مديريت صحيح باغ همراه با عمليات به زراعي مناسب ميتواند در مديريت كنترل اين بيماري نقاش مهمي داشته باشد. رعايت اصول تغذيه بهينه به ويژه مصرف كودهاي حاوي پتاسیم، كلسيم و روي تاثير معني داري در كاهش بيماري داشته و اين عناصر ميتوانند طول سر خشكيدگي را باه ميازان 63 درصد كاهش دهند. (مظفري و همكاران، 1384 .) دقت در انجام هارس و پوشاندن محل هرس، با چسب باغباني، هرس شاخه هاي آلوده به ميزان 20 سانتيمتر از زير قسمت هاي سياه شده و ضد عفوني محل هاي هرس ، انهدام شاخه هاي آلوده و همچنين استفاده از ارقام متحمل راهكارهای مناسبي جهت كنترل بيماري مي باشند. (حقدل ، 1387.)

منابع مورد استفاده:

اشكان، .م.؛ ابوسعيدي، د. و ارشاد. ج. 1376 .بررسي علل خشكيدگي و شانكر شاخه هاي درختان پسته در رفسنجان. بيماري هاي گياهي ايران 33 :15-26 امينايي، م.م. و ارشاد، ج. 1368 .بيماري خشكيدگي سرشاخه هاي درختان پسته در استان كرمان. نهمين كنرره گياهپزشكي ايران، صفحه 82 . تويتدال، بت.ال؛ ميكائيليدس، تمي . جي و شيدت، جي. دبليو. 2002 .بيماري هاي درختان ميوه خشكباري در مناطق معتدله )ترجمه امير حسين محمدي و معصومه حقدل(. موسسه تحقيقات پسته كشور. 407 صفحه. حقدل ، م. 1387 .بيماري سر خشكيدگي درختان پسته در ايران . نشريه فني– ترويجي موسسه تحقيقات پسته) در حال چاپ( عاليي، ح.، عليزاده، . و ارشاد، ج. 1377 .بررسي سبب شناسي خشكيدگي سرشاخه درختان پسته در رفسنجان. سيزدهمين كنرره گياهپزشكي ايران، صفحه 230. مظفري، و.، ملكوتي، م. ج.، خلدبرين،ب.، و باي بوردي، م. )1384 .)بررسي چند عامل سر خشكيدگي پسته و كنترل آن با تيذيه بهينه. مجله علوم وخاك 19(2:)154-164.