بیماری قارچی تافرینا وچگونگی درمان آن
بیماری حاصل از قارچTaphrina
علایم بیماری :
بدشکلی، تاول، رشد بیش از حد برگ و میوه(اصطلاحا انبونک) را سبب می شود. در موارد شدید بیماری ریزش برگ و میوه بشدت حتی گاهی تا ۵۰٪ دیده می شود.
در هلو و آلو، جوانه ها و شاخه چه ها بیشتر آلوده می شوند و در طی فصل گیاه حالت شادابی خود را از دست می دهد.
گاهی علایم این بیماری با علایم ناشی از شته که روی برگها پیچیدگی و تاول ایجاد می کنند یکسان است که باید برگ را باز کرده تا متوجه حضور بار قارچ یا جمعیت شته شد تا بتوان سم مورد نظر و صحیح را توصیه کرد. به طور کلی بیماری در مناطق گرم و خشک اهمیت اقتصادی ندارد. مشخص ترین علایم بیماری روی برگها پیچیده و پهنک در بعضی از قسمت ها متورم، کلفت و به رنگ سفید، زرد یا قرمز در میآید. به همین جهت در اصطلاح زبان فارسی بیماری لب شتری نامیده میشود. میوه ها نیز ممکن است آلوده شودو قبل موعد مقرر بریزند. برگ های آلوده به بیماری زود ریخته و برگ هایی که بعدا تشکیل میگردند سالم باقی میمانند. نشانه های بیماری ممکن است فقط روی تعدادی از برگ های هر درخت ظاهر شود ولی عملا تمام برگ ها را مبتلا میگرداند. موقعی که برگ های هر درخت ظاهر شود ولی عملا تمام برگ ها را مبتلا میگرداند. موقعی که برگ های آلوده به رنگ قرمز یا ارغوانی در آمدند تشکیل اسپورهای قارچ عامل بیماری در سطح فوقانی شروع میشود. بار قارچ به صورت گرد خاکستری رنگی سطح برگ را می پوشاند و در همین موقع برگ ها به رنگ قهوه ای روشن درآمده و خزان میکند. این ریزش برگ بستگی به شرایط آب و هوایی دارد. به طوری که در هوای گرم و خشک برگ ها زودتر و معمولا در اوایل تیرماه یا در مردادماه میریزد و اگرمقدار زیادی از برگ ها خزان کند برگ های جدیدی از جوانه های خواب تشکیل و ظاهر میشود. شاخه های جوان مبتلا نیز کمی متورم شده و رشدشان متوقف میگردد و یا اینکه به رشد خود ادامه داده و لکه ها به صورت شانکر باقی می مانند. شکوفه ها و میوه های جوان آلوده نیز اغلب قبل از موعد میریزد. روی پوست میوه های بزرگتر، قسمت های تغییر رنگ یافته و چروکیده ای ظاهر میشود.
عامل بیماری:
عامل بیماری یک قارچ است که روی درختان میوه به ویژه آلو،شلیل،هلو،گیلاس و البالو و حتی بلوط ایجاد علایم می کند. میسیلیوم و هیف های رویشی این قارچ با قارچ های دیگر متفاوت و مشخص میباشد. هیف های نسبتا کوتاه، خمیده، پیچیده و طویل آنها بسیار متغیر و بندهای هیف نیز نامنظم میباشد و این نوع هیف ها را معمولا در بافت پارانشیم برگ میتوان یافت. هیف های زایشی یا آسک زای قارچ روی هیف های رویشی تکامل یافته تشکیل میگردد. هیف های رویشی زیر اپیدرم سطح فوقانی و ندرتا سطح تحتانی برگ می رویند. این هیف ها در بین سلول های اپیدرمی نفوذ کرده و آزادانه بین اپیدرم و کوتیکول در جهات مختلف رشد و نمو مینمایند. سپس به زودی لایه هیمنیوم بین بافت اپیدرم و کوتیکول در جهات مختلف رشد و نمو مینمایند. سپس به زودی لایه هیمنیوم بین بافت اپیدرم و کوتیکول تشکیل میگردد. آنگاه هیمنیوم در بافت آلوده شکل گرفته و سرانجام تشکیل آسکوسپورهای قارچ را میدهد. در داخل هر آسک معمولا 8 آسکوسپور کروی تشکیل میشود.آسکوسپورها عموما به طریق جوانه زدن تندش مییابند و تولید کنیدی میکنند.
چرخه بیماری:
قارچ ایجاد کننده این علایم در فلس های جوانه ها زمستان گذرانی میکند و در بهار با شروع وافزایش رطوبت از طریق باران و جریان هوا منتقل می شود.
⭕اگر در شروع فصل زراعی مقدار رطوبت بالا و دما پایین باشد کمک زیادی به توسعه ی این علایم و شیوع این بیماری در درختان می کند. موقعی که قارچ مدتی در برگ گسترش یافت در بین بافت اپیدرم وکوتیکول لایه قارچی متراکم و سفیدی به نام هیمنیوم تشکیل میدهدکه در آن آسک و در داخل آسک آسکوسپور ایجاد میگردد.
آسکوسپورها تقریبا اوایل خردادماه از داخل آسک خارج شده و توسط باد روی شاخه و یا درختان مجاور انتقال مییابند و در آنجا جوانه زده و تولید میسیلیوم هایی را که زمستانگذرانی قارچ را بر عهده دارند میکند. در بعضی از نوشته های دیگر آمده است که زمستان گذرانی این قارچ به وسیله اسپورهایی که در اواخر تابستان و قبل از خزان برگ ها تشکیل میگردد انجام میشود. این اسپورها روی فلس های جوانه ها یا در سطح شاخه های جوان به سر برده و در بهار با ریزش باران شسته شده و روی جوانه های برگ قرار میگیرند و با فراهم شدن شرایط محیطی مساعد جوانه زده و آلودگی شروع میشود.
✅کنترل:
بدلیل اینکه شاخسارها و جوانه ها به شدت حساس هستند حتما کنترل در آغاز فصل توصیه می گردد
ترجیحا در اواخر اسفند ماه یا اوایل بهار قبل از تورم جوانه های برگی از قارچکش هایی مانند ترکیبات مسی، مخلوط بردوفیکس، نوردوکس، کاپتان استفاده گردد.
⭕سموم مسی را با ترکیبات روغنی لازم به ذکر است که ترکیب نفرمایید
انتهای مقاله
-
نویسنده :مونا اسمعیلی دکتری گیاهپزشکی شاخه بیماری شناسی گیاهی و تخصص اصلی کنترل بیولوژیک