زنجره مو چیست؟

زنجره مو :

زنجره مو یکی از آفات مهم انگور می باشد، که از دیر باز در ایران شیوع داشته است. خسارت آن در برخی مناطق موکاری به 85 تا90 درصد می رسد.

خسارت عمده این افت، توسط پوره ها با مکیدن طولانی مدت شیره گیاهی از ریشه و خسارت حشرات ماده بالغ از طریق ایجاد شکاف و تخمریزی در داخل شاخه های یکساله است.

زنجره معمولا روی شاخه های جوان که در بهار سبز می شود و و شاخه های دوساله تخم ریزی میکند . خوشه های انگور که بین فاصله تخم ریزی تا انتهای شاخه واقع باشند کوچک مانده و بزرگ نمی شوند ولی رسیدن آنها مثل خوشه های سالم است. حداکثر خسارت زنجره مو مربوط به لارو ها و بویژه لاروهای سن آخر حشره است.

طول بدن حشره کامل نر 20-24 میلیمتر و طول ماده 22-28 میلیمتر می باشد.رنگ بدن حشره سبز روشن ودارای سه چشم ساده قرمز و دو چشم مرکب بزرگ آبی مایل به سبز است.دو خط سبز یکی بین سینه اول و عقب سر و دیگری بین سینه وسط و سوم وجود دارد. از وسط پیشانی یک شیار طولی عبور نموده و در طرفین آن نیز چین های عرضی دیده می شود. شاخک ها سه مفصلی و بین چشمها و شیاری که گونه را از لب جدا می سازد قرار دارند. مفصل سوم شاخک نخی شکل و خود از پنج مفصل تشکیل یافته است. پشت سینه حشره ذوزنقه ای شکل و دارای شیارهای خمیده و عمیق می باشد. سپرچه بزرگ و دارای برآمدگی است. بالهای زنجره شیشه ای،شفاف، رگهای اطراف قاعده آنها سبز رنگ و رگهای ابتدایی بالها قهوه ای و گاهی بور می باشد. در ماده ها تخمریز سر نیزه ای حشره بطور وضوح نمایان و در نرها نیز محل دستگاه صوتی بین حلقه اول شکم و سینه سوم درست روی خطی که شکم را به پشت وصل می نماید قرار دارد. دستگاه صوتی فقط در حشره نر وجود دارد و ماده معمولا بی صدا و یا اینکه دارای دستگاه صوتی رشد نکرده است.

 این حشره بعلت داشتن صدای زیاد به پر صداترین حشره معروف گردیده است. گمان نمی رود که صدای زنجره نر برای جلب ماده ها باشد، زیرا پس از عمل جفت گیری و حتی در خاتمه تخمریزی باز هم خواندن حشرات نر دیده شده است. شاید منظور از این آواز نزدیکتر کردن حشرات تک و دور افتاده به همدیگر باشد. از طرف دیگر ماده ها در طبیعت هیچگونه عکس العملی در مقابل آواز زنجره های نر نشان نداده و با آرامش خاطر به نشستن بین آنها ادامه می دهند.

حس بینایی زنجره ها بسیار خوب است و وقتی که کسی را در نزدیکی خود مشاهده کنند آواز خود را قطع نموده و پرواز می کنند. تخم زنجره مو سفید و بیضی شکل است. انتهای تخم ها کمی باریک و یک طرف آن دارای چند فرورفتگی است. دوره لاروی این حشره در زیر خاک سپری می شود و دارای چهار سن لاروی است.

تخم گذاری زنجره ماده با تخمریز شمشیری روی سرشاخه های جوان یکساله با بافت ترد و تازه طی فصل

 طول دوره جنینی تخم های زنجره مو حدودا ۳۰ روزه و پس از تفریخ پوره های سن یک ظاهر می شوند و به روی خاک می افتند و خود را از لابه لای خاک و شکاف زمین به ریشه های علفهای هرز و بعد به ریشه های مویی انگور رسانده و از شیره آن تغذیه می کنند پس از تکمیل ۵ سن پورگی که ۴ سال طول می کشد تبدیل به حشره کامل شده و طول عمر حشره بالغ ۱۰ روز می باشد.

زنجره کامل پس از ظهور در ساعات گرم روز پرواز می کند. این زنجره معمولا پروازهای کوتاهی داشته و در ساعات گرم روز در سایه شاخه های درختان و بوته ها بسر می برد و اگر سایه وجود نداشته باشد خود را لای علفها پنهان می سازد. تغذیه زنجره از سیره وعصاره شاخه ها، ساقه های درختان و بوته ها می باشد.
مبارزه تلفیقی با این آفت باید صورت گیرد که به شرح ذیل می باشد:
✅از اقدامات اصلی هرس و سوزاندن سرشاخه های آلوده به تخم آفت است،  ????????????شروع هرس از اوایل تیرماه تا اواسط شهریورماه
✅استفاده از کود دامی پوسیده برای نفوذپذیری بهتر آب در خاک و بارش های فصلی
✅استفاده از یخ آب زمستانه
✅شخم و پابیل زدن و از بین بردن دالانهای ورود و خروج آفت
✅استفاده از سموم سیستمیک کنفیدور و ... در یخ آب زمستانه و اول فصل در آبیاری، استفاده از فیپرونیل (ریجنت) پای بوته ها در طی فصل

(پرنده سار دشمن طبیعی اصلی این آفت می باشد.)