فیتیله نارنجی در درختان (شانکر سیتوسپورایی)

بیماری فیتیله نارنجی صنوبر Cytospora canker

علائم بیماری:

نشانه های بارز بیماری بدین ترتیب بوده که رشته های میسیلیوم قارچ در فاصله بین پوست و استوانه مرکزی نشونما می کندو لکه های بزرگ قهوه ای چروکیده و مرده در سطح پوست ساقه وتنه ظاهر میگردد. روی شاخه ها بدون آنکه از این لکه ها ظاهر شود علائم سرخشکیدگی به وجود می اید و شاخه های جدیدی زیر شاخه های مرده رشد می‌کند. در مرحله غیرجنسی قارچ بالاخص در شرایط نسبتا مرطوب بهار روی پوست ساقه و به خصوص در محل های آلوده نقاط سیاه رنگ و برجسته ای به اندازه ته سنجاق تشکیل می گرددکه از داخل این اندام ها که پیکنید گفته می‌شودتوده های اسپور قارچ به صورت فیتیله های ژلاتینی نارنجی روشن یا زردی خارج می گردد و به همین دلیل است که در اصطلاح فارسی به آن بیماری فیتیله نارنجی گفته می‌شود. به طور کلی تشخیص بیماری تا موقعی که فیتیله های نارنجی تشکیل نشود نسبتا مشکل است.

عامل بیماری:

مرحله غیرجنسی قارچ عامل بیماری سیتوسپورا و مرحله جنسی آن والزا نام دارد.اسپورهای قارچ توسط باد، حشرات و پرندگان منتقل شده و باعث انتشار بیماری می شود. اسپورها استوانه ای خمیده یا قوس دار، ساده و شفاف می باشد، چنانچه شرایط تشکیل مرحله جنسی قارچ فراهم باشد، ندرتا پریتسیوم های قارچ تشکیل شده و به صورت دانه های ریزی اطراف یک قسمت گرد زیر پوست تشکیل شده و شکل آن بطری مانند و دارای دهانه نیز می باشد.

چرخه بیماری:

این قارچ اصولا بعنوان یک ساپروفیت قلمداد شده ولی روی درختان میزبان خود به صورت یک Wound parasiteیعنی انگلی که می تواند از طریق زخم وارد گیاه و باعث آلودگی گردد عمل نماید.

نفوذ عامل بیماری بیشتر به روش غیر مستقیم و از طریق زخمهای حاصله از هرس و عدم پوشاندن آنها با چسب یا مرهم، افتادن برگها روی سرشاخه های یکساله و دوساله ویازخم های ناشی از آفتاب سوختگی روی تنه اصلی می باشد. اغلب روی درختان جوان و یا آنهایی که جدیدا جابجا شده اند انتشار دارد و باعث ضعف و مرگ آنها می گردد. به طور کلی درختان که به نحوی مخصوصا بر اثر کم آبی ضعیف شده اند بیشتر مورد حمله این قارچ قرار می گیرند و به همین جهت در رابطه با پیشگیری و مبارزه با آن تقویت و آبیاری به موقع درختان توصیه می گردد.

✅خسارت فتیله نارنجی در درخت گلابی

✅خسارت فتیله نارنجی در درخت صنوبر و سپیدار که، خسارت آفتابسوختگی در تشدید ایجاد این علایم موثر است.

مبارزه:

هرس شاخه هاي آلوده فرعی(5-10 سانتي متر دورتر از محل آلودگي) و سوزاندن آنها بخصوص قبل از هوای بارانی و پوشاندن محل هرس با چسب هرس
عامل این قارچ درست زیر پوست درخت هست و با افزایش رطوبت صمغ خارج میشود پس سمپاشی سموم تاثیر بسزایی ندارد ولی سموم سیستمیک مثل توپسین یک در هزار و سموم‌تماسی مثل ترکیبات مسی و مالیدن بردو با قلم مو در کنترل گسترش عامل بیماری موثر است.